Πώς σκοπεύει να βρει 6 δισ. ευρώ από «αζήτητα» η κυβέρνηση;
Η περίπτωση του γιατρού και επιχειρηματία Ιωάννη Παντελιδάκη στα Τρίκαλα, που μετά τον θάνατό του βρέθηκε στο γραφείο του ένας «θησαυρός» 1,7 εκατ. ευρώ, ενώ αναζητείται τώρα μία τεράστια «κρυφή» περιουσία, δεν είναι η μόνη στην Ελλάδα.
Περίπου 6 δισ. ευρώ, δεκάδες μέγαρα και κάθε είδους ακίνητα, έργα τέχνης και κοσμήματα βρίσκονται στα… αζήτητα σε όλη τη χώρα, επειδή οι νόμιμοι κάτοχοί τους ή οι κληρονόμοι τους παραμένουν άγνωστοι.
Σε αυτούς δεν συγκαταλέγονται όσοι έχουν αποποιηθεί διάφορες διαθήκες λόγω αδυναμίας πληρωμής των φόρων, με αποτέλεσμα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία να έχουν περιέλθει στο κράτος. Αν προστεθούν και αυτές οι περιπτώσεις, τότε το ποσόν φτάνει σε αστρονομικά νούμερα, μη υπολογίσιμα…
Μόνο στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων βρίσκονται «εγκλωβισμένα» περισσότερα από 2 δισ. ευρώ, μέχρις ότου εντοπιστούν από τους δικηγόρους εκείνοι που τα δικαιούνται.
Λέγεται ότι στις αποθήκες του Ταμείου βρίσκονται 40.000 κούτες που περιέχουν χρυσό, χρήματα, ομόλογα και σπάνια αντικείμενα αξίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, από το 1878 μέχρι σήμερα, μόνο μία φορά, το 1984, το Ταμείο προέβη στην κήρυξη ως αζήτητων των αυτούσιων παρακαταθηκών της περιόδου 1878 έως 1920, με αποτέλεσμα όλες οι ανεξόφλητες αυτούσιες παρακαταθήκες από το 1920 μέχρι σήμερα να μην έχουν κηρυχθεί αζήτητες και να μην έχουν ρευστοποιηθεί, αλλά να παραμένουν στα θησαυροφυλάκια της Κεντρικής Υπηρεσίας του Ταμείου και στα Περιφερειακά Καταστήματα και στα Γραφεία Παρακαταθηκών.
Από το 1920 έως το 1991, οι μεγαλύτερες κατηγορίες αυτούσιων παρακαταθηκών περιλαμβάνουν 5.423 παρακαταθήκες σε τιμαλφή, 4.444 σε ανοιχτούς φακέλους (που περιλαμβάνουν κυρίως συνάλλαγμα και βιβλιάρια ταμιευτηρίου) και 8.697 ομολογιακά δάνεια.
Από το 1991 έως και τις 29 Ιανουαρίου 2014, εντοπίστηκαν 6.292 αυτούσιες παρακαταθήκες, από τις οποίες 2.712 σε τιμαλφή και 3.133 σε ανοιχτούς φακέλους. Επίσης, υπάρχουν 9.975 παρακαταθήκες που προέρχονται από τα κατά τόπους καταστήματα του Ταμείου, ενώ βρέθηκαν και κλειδιά, μετοχές, λαχειοφόρα δάνεια και ομόλογα.
Τα ασφαλιστικά ταμεία
Την ίδια ώρα, διάφορα ασφαλιστικά ταμεία που είναι ελλειμματικά διαθέτουν τεράστιες περιούσιες –κυρίως σε ακίνητα– που παραμένουν ανενεργές, ενώ αν αξιοποιούντο θα προσέφεραν μεγάλα ποσά στα… άδεια ταμεία.
Συγκεκριμένα, οικόπεδα συνολικής έκτασης πάνω από 11 στρέμματα διαθέτουν Ταμεία στο κέντρο της Αθήνας, μέρος των οποίων παραμένει ανεκμετάλλευτο και δεν προσφέρει το παραμικρό έσοδο. Όπως αποκαλύπτεται, μερικά από αυτά διατίθενται σε επιχειρήσεις πάρκινγκ, αλλά και πάλι υπάρχουν καθυστερήσεις όσον αφορά την καταβολή των μισθωμάτων, σύμφωνα με όσα αναφέρουν διοικητές Ταμείων.
Σε εύλογο διάστημα, το οποίο όμως σε κανέναν νόμο δεν προσδιορίζεται με ακρίβεια, οι κληρονομιές αυτές πρέπει να εκκαθαριστούν και να περάσουν στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου, εφόσον εξακολουθούν να παραμένουν «ορφανές», υπό την έννοια ότι οι νόμιμοι κληρονόμοι είτε δεν υπάρχουν είτε δεν βρέθηκαν.
Στις περισσότερες υποθέσεις, η εκκαθάριση από τον κηδεμόνα κρατάει από 10 έως 30 χρόνια, μέχρι να… βρουν τον δρόμο τους για το ελληνικό Δημόσιο. Αρμόδιοι φορείς έχουν εισηγηθεί στο υπουργείο Οικονομικών οι διαδικασίες για την αναγνώριση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου να αρχίζουν σε διάστημα έξι μηνών ή ενός έτους από τον θάνατο του κληρονομούμενου από το ελληνικό Δημόσιο και όχι αορίστως σε… εύλογο διάστημα. Το φαινόμενο της μη αποδοχής κληρονομιάς αρχίζει και παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς αρκετοί πολίτες δεν έχουν τα χρήματα που απαιτούνται για να πληρώσουν τους φόρους.
Υπενθυμίζεται ότι κάθε κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή υπόκειται σε φόρο. Υπόχρεος σε φόρο είναι ο κληρονόμος, ο δωρεοδόχος ή το τέκνο, αντίστοιχα. Οι κληρονομιές (όπως και οι δωρεές και οι γονικές παροχές) είναι αφορολόγητες, εφόσον η αξία της συνολικής περιουσίας δεν ξεπερνά τα 150.000 ευρώ και εφόσον η κληρονομιά αφορά συγγενείς α΄ βαθμού. Από το ποσό αυτό και πάνω όμως (που ξεπερνιέται εύκολα εάν στην κληρονομιά υπάρχει ένα ακίνητο), η αξία φορολογείται κλιμακωτά με συντελεστές 1%-10%.
Για συγγενείς β΄ και γ΄ βαθμού, οι φορολογικοί συντελεστές φτάνουν και το 30%.
Ο φόρος κληρονομιάς καταβάλλεται ως εξής:
Σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις των 500 ευρώ, αν η βεβαίωση έγινε με βάση τη δήλωση του υπόχρεου ή την έκδοση οριστικής πράξης ή μετά από συμβιβασμό και την καταβολή του 1/5 ή ύστερα από απόφαση δικαστηρίου ή από δικαστικό συμβιβασμό.
Σε 6 ίσες μηνιαίες δόσεις των 500 ευρώ, αν η βεβαίωση του 50% του φόρου έγινε μετά από άσκηση προσφυγής.
Σε περίπτωση κληρονομιάς, αν ο κληρονόμος είναι ανήλικος, ο αριθμός των δόσεων διπλασιάζεται.
Το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου κληρονομιάς ή δωρεάς, γονικής παροχής παραγράφεται μετά την πάροδο 10 ετών αν υποβλήθηκε δήλωση ή 15 ετών αν δεν υποβλήθηκε δήλωση.
