Η απόφαση του Eurogroup ήταν για ακόμη μία φορά κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Βερολίνου. Ο Β. Σόιμπλε πέτυχε το στόχο του, να μην υπάρξει “κούρεμα” του χρέους, ούτε καν σαφές πλάνο για ελάφρυνση, να παραμείνει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα τουλάχιστον μέχρι το 2018 και βεβαίως να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις από ελληνικής πλευράς. Οι Γερμανοί καίγονται για τις αποκρατικοποιήσεις, καθώς έχουν βάλει στόχο πολλά “φιλέτα” του Δημοσίου.
Από τις εξελίξεις στις Βρυξέλλες επικρατεί «παγωμάρα» στο Μέγαρο Μαξίμου, αφού μάλλον τα πράγματα δεν πήγαν όπως περίμεναν στην κυβέρνηση. Σίγουρα θα ήθελαν άμεσα αποδέσμευση της δόσης τωβν 10,3 δις ευρώ χωρίς προυποθέσεις και μία συγκεκριμένη απόφαση για την ελάφρυνση του χρέους. Δεν ήρθε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ενδεικτικό είναι πώς ενώ σχεδόν πάντα η κυβέρνησ στέλνει αναλυτικό σημείωμα για το τι σημαίνουν οι αποφάσεις του Eurogroup αυτή τη φορά, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δεν το έχει κάνει.
Οι δανειστές αφού χτύπησαν την Ελλάδα… στη πλάτη για τα μέτρα που ψήφισε είπαν πώς δεν είναι αρκετό αυτό και κάποια από μέτρα θα πρέπει να επανακαθοριστούν προκειμένου να λάβει η χώρα τη δόση των 10,3 δις ευρώ. Ανάμεσα σε αυτά είναι το θέμα των “κόκκινων δανείων”, το ασφαλιστικό και οι αποκρατικοποιήσεις. Θέματα που καίνε.
Όσο αυτό θα γίνεται, οι δανειστές θα αξιολογούν και θα αποφασίζουν τόσο για την εκταμίευση των δόσεων, όσο και για «πιθανή ελάφρυνση», που ήταν ο όρος τον οποίο επαναλαμβάνανε επί σχεδόν μία ώρα ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ ο Επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί και επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ.
Όσον αφορά στην ελάφρυνση του χρέους δεν ειπώθηκε απολύτως τίποτα μετά την συνεδρίαση και απόφαση του Eurogroup για μείωση επιτοκίων και επιμήκυνση αποπληρωμών. Δεν μίλησε ούτε καν ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Πόουλ Τόμσεν που μετείχε αντί της κυρίας Λαγκάρντ. Ο κύριος Τόμσεν δέχτηκε σωρεία ερωτημάτων μάλιστα από αμερικανικά ΜΜΕ, τι απέγιναν οι όροι και τα μέτρα ελάφρυνσης που το Ταμείο πρότεινε έως στο παραένα του Eurogroup, αλλά όταν έσβησαν τα φώτα, αυτά έμειναν «εκτός».
Μέτρα ελάφρυνσης θα αρχίσουν να αποφασίζονται και να λαμβάνονται και βραχυπρόθεσμα, από φέτος κιόλας, αλλά μόνον από χρήματα και «εργαλεία» που οι δανειστές τα κρατούσαν στην άκρη για τη χώρα μας, από το 2012 ή από το 2015 και μετά.
Κανείς δεν μίλησε όμως και για το «πόσο μεγάλη ελάφρυνση θα δοθεί», που είναι και το ζητούμενο της υπόθεσης, αφού κανένα ποσοτικό στοιχείο από όσα προβλέπονταν στις εκθέσεις ανάλυσης βιωσιμότητος (DSA) του ΔΝΤ και των Ευρωπαίων που είχαν διαρρεύσει τα προηγούμενα 24ωρα, δεν υιοθετήθηκε τελικώς. Και για να συμφωνηθεί το «πόσο μεγάλη» θα είναι μια πιθανή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, θα χρειαστούν μήνες ίσως και χρόνια.
Μήνες θα χρειαστούν για να δει το ΔΝΤ αν είναι αποφασισμένοι για γενναία ελάφρυνση οι Ευρωπαίοι και για να δουν οι Ευρωπαίοι αν ικανοποιεί η Ελλάδα στο 100% τα όσα ζητούν οι δανειστές για ιδιωτικοποιήσεις, Ενέργεια, είσπραξη φόρων και όλα τα επόμενα προαπαιτούμενα του προγράμματος μέχρι το 2018. Χρόνια θα χρειαστούν για να κριθεί το χρέος μετά το 2018, με νέες μελέτες.
Στο σημείο αυτό να επισημανθεί πώς απαλείφθηκε από την έκθεση βιωσιμότητας του ESM η πρόβλεψη για συνεχή πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% και για μια 10ετία μετά το 2018, έμεινε εκτός συζήτησης τελικά και κάθε αναφορά σε άλλο ποσό ή ποσοστό ή μέτρο ελάφρυνσης που είχε πέσει στο τραπέζι από την ελληνική κυβέρνηση ή το ΔΝΤ, αφού όλα θα κριθούν στο τέλος του προγράμματος το 2018, ενόψει της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2019.
Λίγο πολύ έγινε ότι ήθελε το Βερολίνο. Ο Β. Σόιμπλε πέτυχε να μην μείνει εκτός προγράμματος το ΔΝΤ, αφού κάτι τέτοιο θα καθιστούσε απαγορευτική την έγκριση της δόσης από το γερμανικό και άλλα Κοινοβούλια. Επίσης να συνυπογράψει την τεχνική συμφωνία της αξιολόγησης το Ταμείο, χωρίς όμως στην πραγματικότητα να ξεκαθαρίζει τη στάση του. Κι εδώ είναι η δεύτερη επιτυχία του Γερμανού υπουργού Οικονομικών.
Το ΔΝΤ ζητούσε πολύ συγκεκριμένα και απαιτητικά μέτρα ελάφρυνσης και μάλιστα εμπροσθοβαρώς. Στην πραγματικότητα αυτό που έδωσε το Eurogroup είναι μια υποσχετική, καθώς τα σοβαρά μέτρα που ενδεχομένως να εφαρμοστούν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, περιγράφονται μεν για πρώτη φορά τόσο αναλυτικά, αλλά η ποσοτικοποίηση θα γίνει σε δεύτερο στάδιο, οπότε τότε θα αποφασίσει το Ταμείο αν θα συνεχίσει ή όχι.
Ένα ακόμα σημείο που ενισχύει την εκτίμηση ότι το ανακοινωθέν ήταν προϊόν συμβιβασμού με φόντο τις γερμανικές εκλογές το 2017, είναι ότι το Eurogroup δεν «ακούμπησε» καν το επίμαχο θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά από το 2018, παραπέμποντας για τότε τις όποιες αποφάσεις, την ώρα που βοά το σύμπαν ότι ο πήχης θα κατέβει περίπου στα επίπεδα που υπολογίζει το ΔΝΤ, δηλαδή κοντά στο 1,5%.
