Τα λάθη που κάνουμε με τα παιδιά μας

Περιμένουμε από τα παιδιά να μπορούν να κάνουν πράγματα πριν να είναι έτοιμα

Ζητάμε από ένα μωρό να κάνει ησυχία. Ζητάμε από ένα 2χρονο να μην τρέχει αριστερά-δεξιά. Ζητάμε από ένα 3χρονο να μαζέψει τα παιχνίδια του. Σε όλες αυτές τις περιστάσεις έχουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Προετοιμάζουμε τον εαυτό μας να απογοητευτεί αναγκάζοντας το παιδί να αποτύχει με πράγματα που ζητάμε μόνο και μόνο για να μας ευχαριστήσει. Με λίγα λόγια, ζητάμε από το παιδί να μην φέρεται ανάλογα με την ηλικία του.

Θυμώνουμε όταν το παιδί αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις ανάγκες μας

Ένα παιδί μπορεί να κάνει περιορισμένα πράγματα. Αν δεν μπορεί να κάνει αυτά που του ζητάμε, είναι άδικο και μη ρεαλιστικό να απαιτούμε περισσότερα. Και με το να θυμώνουμε κάνουμε τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Ένα 2χρονο μπορεί να συμπεριφερθεί σαν ένα 2χρονο. Ένα 5χρονο δεν μπορεί να συμπεριφερθεί όπως ένα 10χρονο και τα 10χρονα δεν μπορούν να φέρονται σαν ενήλικες. Δεν βοηθά τα παιδιά το να περιμένουμε περισσότερα από αυτά. Υπάρχουν όρια σε αυτά που ένα παιδί μπορεί να διαχειριστεί και αν δεν μπορούμε να τα αποδεχτούμε θα υπάρχει διαρκώς σύγχυση και από τις δύο πλευρές.

Δεν εμπιστευόμαστε τα κίνητρα του παιδιού

Όταν ένα παιδί δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μας, θεωρούμε πως μας αγνοεί, αντί να κοιτάξουμε την κατάσταση από την οπτική του παιδιού, για να την δούμε στην πραγματική της διάσταση. Στην πραγματικότητα, ένα παιδί που μας αψηφά μπορεί να είναι άρρωστο, κουρασμένο, πεινασμένο, να πονά, να αντιδρά σε κάποια συναισθηματική ή σωματική ενόχληση, ή να παλεύει με κάποια «κρυφή» αιτία, π.χ. με κάποια τροφική αλλεργία. Ωστόσο, οι περισσότεροι γονείς παραβλέπουμε αυτές τις πιθανότητες, με την πεποίθηση ότι κάτι δεν πάει καλά με την προσωπικότητα του παιδιού μας.

Δεν επιτρέπουμε στα παιδιά να είναι παιδιά

Πολλοί γονείς ξεχνάμε τι σημαίνει να είσαι παιδί και περιμένουμε από το παιδί να φερθεί σαν ενήλικας. Ένα υγιές παιδί, όμως, θα είναι θορυβώδες, φασαριόζικο, θα εκφράζει τα συναισθήματά του και δεν θα αφοσιώνεται για πολύ ώρα σε κάτι. Όλα αυτά τα «προβλήματα» δεν είναι προβλήματα, αλλά φυσιολογικά χαρακτηριστικά ενός κανονικού παιδιού. Αυτό που δεν είναι φυσιολογικό είναι οι απαιτήσεις της κοινωνίας μας από τα παιδιά να έχουν τέλεια συμπεριφορά.

Βλέπουμε τα πράγματα ανάποδα

Περιμένουμε και απαιτούμε από το παιδί να ανταποκριθεί στις ανάγκες μας –να κάνει ησυχία, να κοιμάται όλο το βράδυ χωρίς διακοπές, να είναι υπάκουο κ.ο.κ., αντί να προσπαθούμε εμείς να ανταποκριθούμε στις δικές του ανάγκες. Γινόμαστε δε τόσο αυστηροί όταν το παιδί δεν κάνει αυτά που του ζητάμε, ώστε θυμώνουμε και ξεχνάμε ότι έχει κι αυτό τις δικές του ανάγκες.

Κατηγορούμε ένα παιδί όταν κάνει λάθη

Τα παιδιά έχουν απειροελάχιστη εμπειρία ζωής και αναπόφευκτα κάνουν λάθη. Τα λάθη είναι βασικό κομμάτι της μάθησης, σε κάθε ηλικιακό στάδιο. Αντί να καταλαβαίνουμε και να βοηθάμε το παιδί, το κατηγορούμε επειδή δεν έχει μάθει τα πάντα ολόσωστα από την πρώτη κιόλας φορά που του τα έχουμε δείξει. Τα λάθη, όμως, είναι ανθρώπινα και το να κάνει λάθη ένα παιδί είναι αναπόφευκτο. Δεν είναι δυνατόν να καταλαβαίνουμε μεν ότι ένα παιδί θα κάνει λάθη, αλλά να αντιδρούμε όταν δεν φέρεται πάντα τέλεια.

Ξεχνάμε πόσο βαθιά πληγώνουμε ένα παιδί κατηγορώντας και κριτικάροντάς το

Οι περισσότεροι γονείς καταλαβαίνουν ότι το να τιμωρούν σωματικά ένα παιδί είναι λάθος και επικίνδυνο, όμως λίγοι είναι αυτοί που θυμούνται πως και τα θυμωμένα λόγια, οι προσβολές και οι κατηγορίες μπορεί να έχουν εξίσου βλαβερές επιπτώσεις στο παιδί, το οποίο νιώθει ότι φταίει για τα πάντα.

Ξεχνάμε πόση ανακούφιση φέρνουν οι πράξεις αγάπης

Πέφτουμε στη νοσηρή παγίδα των κατηγοριών και της κακής συμπεριφοράς, αντί να σταματήσουμε για να δώσουμε στο παιδί αγάπη, επιβεβαίωση, τόνωση αυτοπεποίθησης και ασφάλεια με αγκαλιές και τρυφερά λόγια.

Ξεχνάμε ότι το παιδί μας παραδειγματίζεται από την συμπεριφορά μας

Είναι αυτό που κάνουμε και όχι αυτό που λέμε που αποτυπώνει το παιδί στην καρδιά και στο μυαλό του. Ο γονιός που χτυπά το παιδί επειδή χτύπησε κάποιον, λέγοντάς του ότι είναι λάθος να χτυπά, στην πραγματικότητα διδάσκει ότι είναι σωστό να χτυπά –τουλάχιστον αυτός που έχει τη δύναμη να το κάνει. Είναι ο γονιός, ο οποίος ανταποκρίνεται στα προβλήματα με ειρηνικές λύσεις που διδάσκει στο παιδί πως να γίνει ένας φιλειρηνικός ενήλικας. Και είναι τα προβλήματα που μας δίνουν τις καλύτερες ευκαιρίες για μαθήματα, γιατί τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από πραγματικά παραδείγματα της ζωής.

Βλέπουμε μόνο την συμπεριφορά που εξωτερικεύει το παιδί και όχι τις καλές του προθέσεις

Όταν η συμπεριφορά του παιδιού μας απογοητεύσει, θα πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να συμπεράνουμε το καλύτερο. Δηλαδή, θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι το παιδί έχει καλές προθέσεις και συμπεριφέρεται όσο καλύτερα μπορεί, δεδομένων όλων των συνθηκών (των προφανών και των μη), μαζί με το επίπεδο εμπειρίας του στην ζωή. Αν πάντα σκεφτόμαστε το καλύτερο για το παιδί μας, το παιδί θα είναι ελεύθερο να κάνει το καλύτερο. Αν του δίνουμε μόνο αγάπη, αγάπη θα είναι κι αυτό που θα εισπράττουμε.