Οστεοπόρωση και Διατροφή

Η μείωση της οστικής μάζας είναι μια φυσιολογική διαδικασία που γίνεται μετά την ηλικία των τριάντα χρόνων, αλλά η εμφάνιση ή όχι οστεοπόρωσης εξαρτάται από το ποσοστό και το ρυθμό της μείωσης αυτής. Συνέπειες της είναι η μεγαλύτερη ευαισθησία για κατάγματα, κύφωση, μείωση ύψους, ενώ είναι αίτιο συχνών εισαγωγών στα νοσοκομεία στους ηλικιωμένους.

Οι ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση της νόσου είναι:

• Γυναίκες, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση, με πρώιμη ή χειρουργική εμμηνόπαυση
• Άτομα σε προχωρημένη ηλικία
• Άτομα με οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης
• Άτομα που είχαν απότομη απώλεια βάρους
• Άτομα με μειωμένη φυσική δραστηριότητα
• Καπνιστές
• Άτομα που υπερκαταναλώνουν αλκοόλ
• Άτομα που λαμβάνουν κάποιες φαρμακευτικές ουσίες, όπως γλυκοκορτικοειδή, θυροξίνη κ.ά.

 Όπως και για πολλές άλλες ασθένειες, έτσι και για την οστεοπόρωση η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Οποιαδήποτε άλλη θεραπεία είναι συμπτωματική, δηλαδή δεν μπορεί να αναστρέψει τη νόσο, απλά να καθυστερήσει την εξέλιξη της. Φυσικά, αυτό απαιτεί την έγκαιρη διάγνωση της. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την οστεοπόρωση είναι: διφωσφονικά, ζολεδρονικό οξύ, καλσιτονίνη, ασβέστιο, βιταμίνη D, παραθορμόνη και στρόνιο.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να προλάβουμε την εμφάνιση της οστεοπόρωσης;

Η διατροφή και η άσκηση είναι οι δύο κύριοι παράγοντες που μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη της οστικής μάζας. Η οστική μάζα αυξάνεται μέχρι τα 30 έτη, πρακτικά όμως μέχρι τη ηλικία των 18 ετών έχει δημιουργηθεί το 95-99% αυτής, με πιο κρίσιμη περίοδο την εφηβεία.

Όσον αναφορά τη διατροφή, για την αποτροπή εμφάνισης της οστεοπόρωσης, το πλέον γνωστό απαραίτητο στοιχείο της είναι το ασβέστιο. Η κύρια πηγή ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα (τα κίτρινα τυριά έχουν πιο πολύ ασβέστιο από την φέτα). Σε περιπτώσεις δυσανεξίας, αλλεργίας ή αποστροφής σ” αυτά, καθώς και σε χορτοφαγικά άτομα, η κάλυψη του μπορεί να γίνει από αμύγδαλα, ψάρια (κυρίως τα μικρά με το κόκαλο) πράσινα φυλλώδη λαχανικά,σουσάμι, όσπρια κ.ά. Οι ημερήσιες ανάγκες ασβεστίου είναι 800mg για τα παιδιά, ενώ για έφηβους, έγκυες, θηλάζουσες και γυναίκες σε εμμηνόπαυση είναι 1200-1500mg.

Απαραίτητο στοιχείο για την καλή υγεία των οστών είναι η βιταμίνη D, καθώς είναι η πλέον βοηθητική στην απορρόφηση του ασβεστίου. Η βιταμίνη D συναντάται στα γαλακτοκομικά προϊόντα (όχι όμως στα άπαχα, καθώς είναι λιποδιαλυτή), στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στα φασόλια, τα λιπαρά ψάρια, το σουσάμι, το συκώτι και το αυγό. Μεγάλη ποσότητα αυτής της βιταμίνης παράγει ο οργανισμός μας κατά την έκθεση στον ήλιο. Οι ημερήσιες ανάγκες της είναι 400-800 IU. Άλλα μικροστοιχεία που θεωρούνται απαραίτητα για την ανάπτυξη των οστών είναι το μαγνήσιο, μαγγάνιο, χαλκός, ψευδάργυρος, χρώμιο, σίδηρος, σελήνιο και οι βιταμίνες A, E , K και C.

Γενικές Οδηγίες που αφορούν την οστεοπόρωση

Ένα σημαντικό ακόμη στοιχείο σχετικά με την εμφάνιση της οστεοπόρωσης που συνήθως υποτιμάται ή δεν αναφέρεται είναι η πρόσληψη αλατιού. Η αυξημένη κατανάλωση αλατιού, κυρίως κατά την παιδική ηλικία, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, καθώς ενισχύει την απέκκριση ασβεστίου από τα ούρα. Ακόμη, συστήνεται αποφυγή καπνίσματος, περιορισμός του αλκοόλ και της καφεΐνης. Εκτός από το διατροφικό κομμάτι στην πρόσληψη και τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, απαραίτητη κρίνεται και η σωστή και συστηματική φυσική δραστηριότητα.