Της Μαρίας Βουργάνα
Την έντονη αντίδραση του επιχειρηματικού κόσμου προκαλεί διάταξη του νομοσχεδίου για τις 100 δόσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών που προβλέπει την παρακράτηση φόρου 26% στις συναλλαγές που έχουν οι επιχειρήσεις με κράτη που θεωρούνται «μη συνεργάσιμα φορολογικά» ή έχουν «προνομιακό φορολογικό καθεστώς».
Σύμφωνα με την επίμαχη διάταξη του άρθρου 21, όποια επιχείρηση αγοράσει προϊόντα ή προμηθευτεί καύσιμα ή πρώτες ύλες από μια εταιρεία που βρίσκεται στην Κύπρο, τη Βουλγαρία, το Κατάρ ή την Ιρλανδία, χώρες στις οποίες ισχύει προνομιακό φορολογικό καθεστώς, έχουν δηλαδή φορολογικό συντελεστή κάτω του 13%, θα πρέπει να καταβάλει φόρο 26% επί της δαπάνης. Ο φόρος θα επιστρέφεται αζημίως σε διάστημα δώδεκα μηνών, εφόσον η επιχείρηση αποδείξει στη φορολογική διοίκηση ότι η συναλλαγή είναι πραγματική.
Ο ΣΕΒ απέστειλε ήδη επιστολή στην αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών Ν. Βαλαβάνη ζητώντας την απόσυρση της διάταξης. Σε αυτή επισημαίνει πως «σύμφωνα με την υπό διαβούλευση διάταξη, για τις συναλλαγές αυτές θα πρέπει να καταβληθεί παρακρατούμενος φόρος, τα ποσά του οποίου είναι ιδιαίτερα σημαντικά δεδομένης της φύσης της δαπάνης (ναύλοι, πρώτες ύλες, καύσιμα, κ.λπ.). Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη μεγάλη χρονική διάρκεια που τυχόν θα απαιτηθεί για την απόδειξη της αυθεντικότητας της συναλλαγής, θα επιτείνει τις συνθήκες της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις, λόγω έλλειψης ρευστότητας και θα έχει επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα και τις τιμές των ελληνικών προϊόντων».
Προσθέτει μάλιστα πως «από νομικής άποψης, η προτεινόμενη διάταξη παραβιάζει τόσο το κοινοτικό δίκαιο, όσο και τις διατάξεις των διεθνών συμβάσεων για την αποφυγή διπλής φορολογίας που έχει καταρτίσει η Ελλάδα με τα περισσότερα από τα κράτη που χαρακτηρίζονται ως “προνομιακά φορολογικά καθεστώτα’».
Στελέχη της αγοράς της αγοράς επισημαίνουν ότι «η κυβέρνηση επιβάλλει παρακράτηση φόρου 26% στις συναλλαγές (ναύλοι, πρώτες ύλες, καύσιμα, κ.λπ.) των ελληνικών επιχειρήσεων με διεθνείς αντισυμβαλλόμενους θέτοντας έτσι σε ομηρεία της ελληνικής γραφειοκρατίας μέσα από ασαφείς διαδικασίες για ένα χρόνο».
Ο ΣΕΒ υποστηρίζει πως το νομικό οπλοστάσιο του υφιστάμενου φορολογικού πλαισίου είναι επαρκές. Θεωρούν πως η καλύτερη εποπτεία των συναλλαγών των επιχειρήσεων με διεθνείς αντισυμβαλλόμενους μπορεί να γίνει με ενίσχυση του προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου από τα αρμόδια όργανα της φορολογικής διοίκησης.
Επιχειρηματικοί κύκλοι σημειώνουν χαρακτηριστικά «για άλλη μια φορά την αδυναμία του φορολογικού μηχανισμού να κάνει αποτελεσματικά τη δουλειά του, την πληρώνουν οι επιχειρήσεις με ατελέσφορες υπερ-ρυθμίσεις που δημιουργούν τεράστια προβλήματα στις ήδη εξαιρετικά επιβαρημένες επιχειρήσεις».
Με τη νέα διάταξη που επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των «τριγωνικών συναλλαγών» που έχουν ως στόχο τη φοροαποφυγή, ουσιαστικά επιβάλλεται ως προϋπόθεση για την αναγνώριση ορισμένων δαπανών παρακράτηση ίση με τον συντελεστή φόρου εισοδήματος για επιχειρηματική δραστηριότητα δηλαδή 26%. Εφόσον όμως, εντός δωδεκαμήνου από τη συναλλαγή, ο φορολογούμενος αποδείξει ότι πρόκειται περί συνήθους συναλλαγής σε τρέχουσες τιμές αγοράς, θα επιστρέφεται αζημίως για το Δημόσιο ο παρακρατηθείς φόρος στο φορολογούμενο. Οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στη διάταξη είναι:
1. Όσες καταβάλλονται σε πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι μη συνεργάσιμων κρατών.
2. Όσες καταβάλλονται σε πρόσωπα κρατών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς (π.χ. Κύπρος, Βουλγαρία, Ιρλανδία).
3. Δαπάνες με συνδεδεμένα πρόσωπα χωρίς η συνδεόμενη εταιρεία να έχει συμμορφωθεί πριν από τη διενέργεια της συναλλαγής ή την έκδοση του παραστατικού με τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (άρθρο 21 του ν. 4174/2013). Δηλαδή περιφραστικά, δεν τηρεί φάκελο τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών.
4. Δεν διαθέτει στην έδρα της ή σε συνδεδεμένη επιχείρηση την απαιτούμενη οργάνωση και υποδομή για τη διενέργεια -κατ” επάγγελμα- ομοειδών συναλλαγών, κατά συνήθεια και επάγγελμα με τη συναλλαγή για την οποία εκδόθηκε το παραστατικό (επίπλαστη κατάσταση).
Μάλιστα, για τις δύο τελευταίες περιπτώσεις, εκτός από τη διενέργεια παρακράτησης, ο φορολογούμενος οφείλει προκειμένου να μην εμπίπτει στην μη έκπτωση της δαπάνης, και πριν από τη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου, να προσκομίσει πλήρη απόδειξη ότι δεν συντρέχουν για τη συγκεκριμένη εταιρεία οι αναφερόμενες κατά περίπτωση συνθήκες.
Τα κράτη με προνομιακό καθεστώς
Στη λίστα των χωρών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η Κύπρος, η Αλβανία, η Ανδόρα, η Βουλγαρία, το Γιβραλτάρ , η Ιρλανδία, η ΠΓΔΜ, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
